رتبه بندی همه فیلم های بن افلک در مقام کارگردان از بدترین به برترین - وبلاگ وردپرسکارا

به گزارش وبلاگ وردپرسکارا، این روزها نام بن افلک، مت دیمون و مایکل جردن به خاطر نمایش فیلم ایر سر زبان ها است. ایر همان داستان کلیشه ای همیشگی رویای آمریکایی است؛ همان قصه تکراری مردان و زنانی که با کوشش و پشتکار و جا نزدن در برابر ناملایمات به موفقیت و پیروزی می رسند و در نهایت رستگار می شوند. بن افلک این قصه قدیمی را به چگونگی شکل گیری برند معروف کفش ایر جردن به وسیله کمپانی نایکی پیوند زده و کوشش این کمپانی برای ساختن کفش و قرار داد بستن با مایکل جردن را با لحنی شوخ و شنگ تعریف نموده است. به بهانه نمایش این فیلم، سری به کل کارنامه کارگردانی بن افلک زده ایم و فراز و فرودهایش را برسی نموده ایم.

بن افلک در کنار مت دیمون در اواخر دهه 1990 میلادی به خاطر مشارکت در ساختن فیلم ویل هانتینگ خوب (Good Will Hunting) به معروفیت رسید. پس از اکران آن فیلم و درخشش در سطح جهانی، به سرعت به بازیگری مطرح تبدیل شد و مدتی شرایط همین طور ماند و در چندتایی از فیلم های مطرج آن سال ها حاضر شد. اما انگار حضور در برابر دوربین یا مشارکت در نوشتن فیلم نامه او را راضی نمی کرد و بیش از این ها از سینما می خواست. پس به پشت دوربین کوچ کرد و به کارگردانی پرداخت. از همان ابتدا و با همان فیلم اول، به سرعت نظرها به سمتش جلب شد و کنجکاوی ها را در باب توانایی های کارگردانی اش افزایش داد؛ چرا که رفته عزیزم رفته فیلم خوبی بود و توقعات را از وی بالا برد.

اما این دومین فیلمش یعنی شهر بود که همه را از توانایی های بن افلک مطمئن کرد. حالا و فقط با دو فیلم، به جرگه نه چندان بزرگ فیلم سازان مورد اعتماد هالیوود وارد شده بود که می شد بودجه های بزرگ هم در اختیارش گذاشت. در این میان او به کار با کارگردانان دیگر هم ادامه داد و در مقابل دوربین آن ها ظاهر می شد. رابطه اش با دوست دیرینش یعنی مت دیمون هم که روزی با یکدیگر کارشان را شروع کردند، فرازها و فرودهایی داشت اما هیچ گاه از هم نپاشید؛ به ویژه که مت دیمون راهی متفاوت را طی می کرد و از هیاهوی معروفیت، آن طور که بن افلک از آن لذت می برد، به دور بود.

بن افلک هیچ گاه در مقام کارگردان، آدم پرکاری نبوده. تا به امروز فقط 5 فیلم بلند داستانی ساخته که در 4 موردش یا نقش اصلی را داشته یا در قالب یکی از شخصیت های اصلی بر پرده ظاهر شده است. از سوی دیگر در ژانرها و گونه های مختلف سینمایی هم طبع آزمایی نموده و نشان داده که حداقل به لحاظ تکنیکی، فیلم سازی توانا است. گرچه هیچ گاه این توانایی تکنیکی با یک جهان بینی منسجم همراه نبوده، اما گاه با در اختیار داشتن یک قصه خوب، فیلمی ساخته که دست کم مخاطبش را سرگرم نموده است. در چنین شرایطی است که قطعا می توان دو فیلم اولش، یعنی رفته عزیزم رفته و شهر را آثاری سرگرم نماینده و جالب توجه نامید که حداقل مخاطب را ناامید نمی نمایند.

پس از آن دو فیلم، نوبت به درخشش دوباره بن افلک در شب مراسم اسکار رسید. اگر او جایزه اسکاری به خاطر نوشتن برترین فیلم نامه در کنار مت دیمون و با فیلم ویل هانتینگ خوب در همان دهه 1990 برده بود، حال آرگو را بر پرده داشت که به خاطر چیزهای دیگری غیر از توانایی های فیلم سازش دیده می شد. آرگو در برترین حالت فیلم مبه وسیلهی بود، اما به هر دلیلی که قطعا سینمایی نبود، در آن سال بر صدر نشست. پس از آن نوبت به بدترین فیلم کارنامه بن افلک رسید. انگار بن افلک در باد پیروزیت های نه چندان منطقی فیلم قبلی خود خوابید و توصر کرد که می تواند مرزهای نوی را فتح کند، پس پا در جهانی گذاشت که اصلا آن را نمی شناخت؛ یعنی جهان پر پیچ و خم و پر از معمای سینمای نوآر. تا شب زنده بمان در سال 2016 بر پرده افتاد و طناب پیروزیت های این فیلم ساز را پاره کرد. این فیلم آن چنان به سرعت فراموش شد که بن افلک مجبور شود چند سالی از کارگردانی فاصله بگیرد؛ بالاخره قاعده هالیوود همواره همین بوده که با اولین لغزش، فیلم ساز را به گوشه رینگ بفرستد.

در نهایت این که ما امروزه بن افلک را به سه دلیل می شناسیم؛ یکی به خاطر معروفیتش به عنوان بازیگر، دیگری به خاطر ساختن چند فیلم قابل توجه و سوم هم به دلیل زندگی پر حاشیه اش که جان می دهد برای قرار گرفتن در صدر اخبار روزنامه ها و مجلات و شبکه های تلویزیونی زرد. در این مقاله طبعا با مورد سوم کاری نداریم و حتی مورد اول را هم گذرا آنالیز خواهیم کرد. مساله اصلی کارنامه کارگردانی بن افلک، به بهانه اکران فیلم ایر است.

5. تا شب زنده بمان (Live By Night)

• بازیگران: بن افلک، الی فاینینگ، برندون گلیسون و زویی سالاندا
• محصول: 2016، آمریکا
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 6.4 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 34٪

در مقدمه اشاره شد که بن افلک پس از درخشیدن در مراسم اسکار و انتخاب آرگو به عنوان برترین فیلم در سال 2012، تصور کرد که باید مرزهای تازه ای را فتح کند و فیلم های بزرگتری بسازد. او حالا سرخوش تر از همواره قدم در قلمرویی گذاشت که آشکارا برایش زیادی ناشناخته بود و چیز چندانی از آن نمی دانست؛ یعنی سینمای گنگستری و نوآر های کلاسیک. شاید او تصور می کرد که صرف توانایی تکنیکی برای ساختن اثری این چنینی کافی است، در حالی که این سینما حتی بزرگترین فیلم سازهای تاریخ را هم به دردسر انداخته و فقط با کسانی خوب تا نموده که ابعاد و زوایاش را می شناختند.

بن افلک از سویی دیگر با ساختن فیلمی چون شهر نشان داده بود که خوب می تواند از پس تعریف کردن یک قصه جنایی برآید. اما نه آن فیلم و نه جهانیش چندان پیچیده نبود. همه چیز شهر سرراست بود و شخصیت ها و قصه با وجود چند پیچش داستانی، در هیچ هزارتوی اخلاقی یا حرفه ای گرفتار نمی شدند. خلاصه که فقط کافی بود که بتوانند در کار خود حرفه ای باشند تا نتیجه مطلوب حاصل شود. از سوی دیگر، تا پیش از تا شب زنده بمان همه افراد حاضر در برابر دوربین این کارگردان بیش از هر چیز تیپ هایی جاافتاده بودند که به خوبی از آن ها استفاده می شد.

اما این قلمروی تازه، چیزهای تازه ای هم می خواست. فقط توانایی تکنیکی کافی نبود و نمی شد با تاریک و روشن کردن تصویر و ساختن چند قاب چشم نواز به فیلمی نوآر روح دمید و آن را زنده کرد. نمی شد که دوباره تیپ های تک بعدی در برابر دوربین قرار داد و از مخاطب خواست که آن ها در جهان هزارتو های اخلاقی و معماهای بدون جواب، بپذیرد و همراهشان شود. از همه مهم تر اصلا باید هزارتویی شکل می گرفت که بتوان همه چیزهای دیگر را در کنارش چید و توقع پیروزیت داشت.

روی کاغذ، تا شب زنده بمان این قابلیت را داشت که به پرسونای فیلم سازی بن افلک جنبه ای هنری ببخشد و او را وارد دوران تازه ای از کارنامه حرفه اش کند. اگر فیلم پیروز می شد، قطعا نامش به عنوان فیلم سازی همه فن حریف و البته هنرمندی جال توجه سرزبان های می افتاد. ظاهرا خودش چنین سودایی در سر داشت و همین را ه می خواست. اما همان نبود یک جهان بینی منسجم و عدم آشنایی با این جهانی تازه سبب شد که حین ساختن تا شب زنده بمان مدام از سینمای این و آن قرض بگیرد. به همین خاطر هم می توان استفاده خام دستانه فیلم ساز از سینمای کارگردانان بزرگی چون مارتین اسکورسیزی و مایکل مان را در جای جای اثر دید.

داستان فیلم در دهه 1920 میلادی می گذرد. دورانی که شیوه زندگی آمریکایی های برای همواره تغییر کرد و جهان برای اولین بار با زندگی تبهکاران سازمان یافته این کشور آشنا شد. جنگ جهانی اول، اخلاقیات گذشته را زیر سوال برده بود و از سوی دیگر به خاطر تصمیمات اشتباه سیاست مداران آمریکایی و البته شروع بحران مالی در اواخر این دهه، ارزش ها مدام دگرگون می شد. چنین زمانه ای گرچه در فیلم تا شب زنده بمان شکل چشم نوازی پیدا نموده و کارگردان توانسته حداقل به لحاظ بصری، آن دوران را بازسازی کند، اما فیلم در ساختن حال و هوا و اتمسفر آن موقع، آشکارا ناتوان است.

بن افلک تا شب زنده بمان را بر اساس رمانی به همین نام و به قلم دنیس لهان اقتباس نموده است.

بوستون. سال 1926. دوران ممنوعیت شروع شده و به همین خاطر تشکیلات تبهکاری سازمان یافته قدرت گرفته اند. جو کوفلین، پسر یک افسر بازنشسته و مرد احترام پلیس، از نوجوانی راهی خلاف زندگی پدر طی نموده و در جهانی تبهکاری برای خود نامی دست و پا نموده است. حال جو با دختری به نام اما گلد آشنا شده و به او دل می بازد. اما مشکل این جا است که رهبران یکی از دار و دسته های گانگستری سد راه رسیدن این دو به یکدیگر است …

4. ایر (Air)

• بازیگران: مت دیمون، بن افلک، جیسون بیتمن و وایولا دیویس
• محصول: 2023، آمریکا
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 7.6 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 92٪

پس از عدم پیروزیت فیلم تا شب زنده بمان چه از دیدگاه منتقدین و چه در زمینه فروش، بن افلک چند سالی از ساختن فیلم سینمایی کناره گرفت. حال او برای بازگشتن به پشت دوربین، احتیاجمند فیلمی بود که درصد پیروزیتش در گیشه بالا و ریسک چندانی برای وی در پی نداشته باشد. همواره در این زمان ها، سر زدن به کلیشه های جاافتاده و امتحان پس داده، مطمئن ترین راه برای بازگشت و رسیدن دوباره به پیروزیت است. بنابراین بن افلک سراغ قصه ای کلیشه ای در باب رویای آمریکایی و یکی از اسطوره های ورزشی این کشور رفت و البته فیلمی جمع و جور ساخت که هزینه چندانی هم روی دست تهیه نمایندگان و سرمایه گذاران نگذارد.

از سوی دیگر او آشکارا تا توانسته از زواید فیلمش زده و تا توانسته از جاه طلبی هایی که در آثار قبلیش وجود داشت، کاسته است. حال با داستان سررراستی طرف هستیم که همه چیزش کلیشه ای است و اصلا قرار نیست جایی مخاطبش را غافلگیر کند. تنها چیزی که این وسط احتیاج است، کمی توانایی قصه گویی است که البته افلک نشان داده که این یکی را خوب بلد است.

از سوی دیگر ایر از وجود یک نام بزرگ سود می برد؛ مایکل جردن. صرف وجود نام او می تواند هر هوادار ورزشی را نسبت به تماشای فیلم ترغیب کند. بالاخره او یکی از بزرگترین ورزشکاران تاریخ است و اصلا تاریخ ورزش بسکتبال، چه به لحاظ پوشش رسانه ای و چه به لحاظ ورزشی و حرفه ای به قبل و بعد از دوران او تقسیم می شود. اما اگر تصور تماشای اثری مبتنی بر زندگی نامه مایکل جردن را دارید که در آن از پیروزیت هایش در بسکتبال و بازی در تیم شیکاگو بولز بگوید، ایر شما را ناامید خواهد نمود؛ چرا که در فیلم به جز چند نمای مستند، اثری از مایکل جردن نیست.

در واقع ایر تصویرگر دورانی است که برند معروف ایر جردن به وسیله کمپانی فراوری وسایل ورزشی نایکی پایه گذاری شد. در این جا با داستانی آشنا طرف هستیم که در یک سمتش یک کمپانی آمریکایی است که در زمینه فراوری وسایل ورزشی کاربردی توانا است و از سوی دیگری یک کمپانی اروپایی حضور دارد که قابلیت هایش را سال ها است که اثبات نموده و نامی پراعتبارتر از رقیب خود در آن سوی اقیانوس اطلس است. حال کمپانی آمریکایی باید کوشش کند که شرکت اروپایی را شکست دهد و طبعا مبارزه ای در این میان در می گیرد.

چنین داستانی می تواند ما را بلافاصله به یاد فیلمی چون فورد در برابر فراری (Ford vs Ferrari) بیاندازد. فقط تفاوتی در این میان وجود دارد؛ این بار مبارزه نه در یک پیست اتوموبیلرانی بلکه در پشت خطوط تلفن و البته درون اتاق های نمور جریان دارد. وگرنه بقیه چیزها، تغییر چنانی ننموده و ثابت است؛ به عنوان مانند فورد در برابر فراری در این جا هم شخصیتی وجود دارد که با وجود استعدادهای بسیار، هیچ گاه در زندگی شخصی آدم پیروزی نبوده و این آخرین فرصت او برای گرفتن حقش در زندگی است. یا حضور رفقا و دوستانی در اطراف این مرد که در ابتدا هیچ اعتمادی به کوشش های او ندارند و یواش یواش در این راه با وی همراه می شوند. جالب این که در هر دو فیلم، مت دیمون به عنوان بازیگر، حضوری پر رنگ دارد.

بقیه ماجرا هم همان ماجرای آشنا است. سدها یکی یکی از راه می رسند. کمی پای ملودرام با حضور مادر مقتدر که عاشقانه پسرش را دوست دارد به قصه باز می شود و کمپانی اروپایی هم تمام کوششش را می نماید که پیروز این نبرد باشد. اما آن چه که اهمیت دارد، پیروزیت نهایی است. نکته این که فیلم هایی این چنین شاید برای کسانی که دوست دارند از خاتمه فیلم بدون اطلاع باشند و در واقع در پی غافلگیری می ؛ردند، چندان اثر خوبی نباشد؛ همه داستان این مارک معروف کفش را می دانیم. پس چیزی برای لو رفتن وجود ندارد. پس نمایش مسیر طی شده، مهم تر از نمایش مقصد است و بن افلک در مقام کارگردان، به شکلی کاملا سرراست و بدون جلوه گری به ترسیم این مسیر پرداخته است. خلاصه که ایر قطعا برای یک بار تماشا، اثری مجذوب کننده است.

اوایل دهه 1980. سانی واکرو مسئول پیدا کردن استعدادهای بسکتبال در کمپانی نایکی است. او باید استعدادهای آینده دار را پیدا کند و زمینه ای برای بستن قرارداد با آن ها بچیند تا هر کدام با پوشیدن کفش های کمپانی مطبوعش، به تماشا شدن نام این برند یاری نمایند. حال بخش فراوری کفش های بسکتبال نایکی در موقعیت بدی است و هیچ ستاره بزرگی حاضر نیست که با آن ها قرارداد ببندد. مدیرعامل هم مدام از سوی هیات مدیره تحت فشار است و همین موجب در خطر قرار گرفتن شغل های بسیاری شده. در این میان سانی با ایده ای تازه اما جاه طلبانه از راه می رسد: بستن قرارداد با ستاره ای نوظهوری به نام مایکل جردن که دوست دارد با آدیداس کار کند، نه با آن ها …

3. آرگو (Argo)

• بازیگران: بن افلک، برایان کرانستون، آلن آرکین و جان گودمن
• محصول: 2012، آمریکا
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 7.7 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 96٪

قطعا اگر بن افلک آثار زیادی در کارنامه اش به عنوان یک کارگردان داشت، جایگاه آرگو درست در میانه لیست نبود و باید پایین تر قرار می گرفت. آرگو فیلمی معمولی است که قافیه را به شعارهایش می بازد. اشاره شد که بن افلک داستانگوی خوبی است و هرجا که قرار باشد داستان سرراستی تعریف کند، این کار را به خوبی انجام می دهد. اما به شرط آن که قرار نباشد از چیزهایی بگوید که آشنایی چندانی با آن ها ندارد.

از سوی دیگر بن افلک با ساختن فیلم آرگو به همه پیروزیت های ممکن دست پیدا کرد. هم در آن موقع و هم اکنون می توان متوجه شد که تمام توجهی که به سمت این فیلم شد، دلایل غیر سینمایی داشته و فیلم آرگو آن چنان اثر قابل ملاحظه ای نیست که لایق دریافت جایزه اسکار برترین فیلم باشد. حال سال ها گذشته و تب و تاب آن روزها هم خوابیده و بهتر می توان به داوری فیلم فارغ از مسائل حاشیه ای پرداخت.

بن افلک در این جا هم کارگردان بدی نیست؛ داستان سرراست است و پیچ و تابی ندارد. او هم مانند یک تکنسین از پس تعریف کردن قصه اش برآمده اما مشکل این جا است که فیلم فقط همین ها است، حتی اگر فراموش کنیم که دست های دیگری در کار است و فیلم قصدهای دیگری دارد و جوایزی هم به همین خاطر برده، چیز بیشتر به لحاظ سینمایی دست مخاطب را نمی گیرد.

اما موضوع این جا است که فارغ از این مسائل فیلم آٰرگو کار خود را به خوبی انجام می دهد و نهایتا می تواند به هدف خود که غیر سینمایی است، دست یابد. در واقع آرگو نمونه پیروزی از یک فیلم تبلیغاتی است اما نمونه پیروزی از یک اثر سینمایی خوش ساخت نیست. مسائل اصلی فیلم که بعضی از آن ها در فیلم دیگر افلک یعنی تا شب زنده بمان هم وجود دارد، در این جا هم دیده می شوند؛ بن افلک نه می تواند شخصیت های خوبی خلق کند و نه می تواند فضاسازی مناسبی انجام دهد؛ چرا که سوژه اش را نمی شناسد.

از آن سو اما، بازی بازیگران فیلم خوب است. اصلا دست اندرکاران سینمای آمریکا وقتی قرار باشد قصه های کلیشه ای تعریف نمایند، مانند یک حرفه ای عمل می نمایند و کاری می نمایند که عملکردشان از یک سطح استاندارد پایین تر نیاید. دلیل این موضوع هم به سیستم سینمایی این کشور بازمی شود که در آن بی استعدادترین آدم ها هم مدارج خاصی را طی می نمایند تا در نهایت در کار خود حرفه ای شوند. در واقع حداقل تجربه کافی در شغل خود دارند. به همین خاطر هم کارهای فنی فیلم خوب است.

اما مشکل دیگری این وسط ظهور می نماید که اتفاقا از فضاسازی بد آن می آید. این مهم نیست که هر کس چقدر در کار خود وارد است، در نهایت باید این مقدار از دانش فنی یا توانایی در بازیگری و غیره، با سطحی از ذوق هنری و البته آگاهی نسبت به سوژه همراه شود. وگرنه در نهایت با فیلمی طرف می شویم که در برترین حالت به درد یک بار تماشا می خورد و خیلی زود هم از یاد می رود.

از سوی دیگر تریلرهای سیاسی احتیاج بسیاری به خلق هیجان دارند. این هیجان در واقع به عنوان عامل اصلی ایجاد مجذوب کنندهیت فیلم عمل می نماید. مشکل دیگر این جا است که این عامل هم فقط در پرده اول وجود دارد و یواش یواش از بین می رود. حقیقت این است که انگار بن افلک بعد از دو فیلم اولش یواش یواش راهی وارونه طی کرد و فیلم به فیلم ضعیف تر شد.

پس از تصاحب سفارت آمریکا، یک مامور از سمت سازمان های اطلاعاتی آمریکا فرستاده می شود تا تعدادی از فراری ها را نجات دهد و به آمریکا بازگرداند …

2. شهر (The Town)

• بازیگران: بن افلک، جرمی رنر و ربکا هال
• محصول: 2010، آمریکا
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 7.5 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 92٪

بن افلک پس از ساختن فیلم رفته عزیزم رفته به سراغ ژانر جنایی آن هم از نوع سرقتش رفت و تصویر دزدانی را بر پرده ظاهر کرد که در شهری امروزی و مدرن مانند تبهکاران غرب وحشی حکمرانی می نمایند و کسی جلودارشان نیست. تصویر او از بانک زنان بوستونی به خاطر آشناییش با این شهر، به تصویری یکه تبدیل شد و شهر را به یکی از برترین فیلم ها با موضوع سرقت در ابتدای دهه دوم قرن بیست و یکم تبدیل کرد. بن افلک در دومین فیلمش و تا قبل از آثار بلندپروازانه اش، نشان داد که اگر قصه خوب و داستان سرراستی در اختیار باشد، می تواند فیلم خوبی بسازد.

زیرگونه سرقت برای بسیاری زمانی مجذوب کننده تر می شود که گروهی نقشه دقیقی برای سرقت از بانک یا باز کردن گاو صندوقی را طراحی نموده باشند. اصلا یکی از شیوه های روایت فیلم هایی مبتنی بر سرقت از یک بانک یا یک گاو صندوق یا هر چیزی دیگری همین شکلی است: یعنی دور هم جمع شدن افرادی به قصد انجام یک دزدی در حالی که هر کدام در انجام کاری تخصص دارد. حال مکان را هم به شهر بوستون یعنی مرکز بانک زنی آمریکا منتقل کنید و یک گروه از رفقای قدیمی که هرکدام توانایی انجام کاری را دارند و کسی هم مغز متفکر آن ها ست را جمع کنید تا بساط سرگرم نماینده ترین فیلم بن افلک کامل شود. اگر چاشنی وفاداری و خیانت و کمی عشق و عاشقی هم اضافه شود که دیگر چه بهتر.

بیشتر فیلم های زیرژانر سرقت زمانی پیروز از کار در می آیند که سبک کارگردانی تر و فرز فیلم ساز با یک شخصیت پردازی همدلی برانگیز پیوند بخورد که قطب مثبت و منفی ماجرا را قابل درک نمایند و جهان و نگاه آن ها را به زندگی بکاود یا مقابل دیدگان مخاطب قرار دهد. فیلمی این چنین که دزدش مجذوب کننده نیست یا پلیس آن احمق است توانایی همراه کردن مخاطب را ندارد. اول باید شخصیت مجذوب کننده خلق کرد تا داستان برای مخاطب مجذوب کننده شود. بن افلک در این یکی به همه این ها رسیده است.

اگر همه چیز دست به دست هم دهد و درست برگزار شود مخاطب از پیروزیت دزد یا دزدین دچار لذتی گناه آلود می شود که او را مجبور می نماید تا از خود بپرسد: چرا از پیروزیت این خلافکاران احساس خوبی پیدا می کنم؟ همان طور که گفته شد ماجرا در بوستون می گذرد و شهر هم که نام فیلم است. پس این شهر باید هویت یکه و ویژه ای داشته باشد، باید شخصیتی داشته باشد و این شخصیت هم درست از کار در بیاید تا فیلم پیروز شود و عنوان فیلم معنا پیدا کند. این پیروزیت در گروی این است که نتوانیم مکان را با جای دیگری عوض کنیم وگرنه کل داستان به هم می ریزد. مکانی که آن را به واسطه پرداخت مناسب در فیلم بشناسیم حتی اگر ساکنش نباشیم. مانند نیویورک در فیلم های اسکورسیزی.

بن افلک در خلق این فضا پیروز است و شهری می سازد که مختصات خاص خودش را دارد و نمی توان جای دیگری را به جای آن تصور کرد. شهری که گره های داستانی به دلیل مختصات خاص آن شکل می گیرد یا در خاتمه گره ای به دلیل همین خصوصیت ویژه باز می شود. در چنین بستری است که خود سرقت هم معنای متفاوتی از یک سرقت عادی در فیلمی دیگر پیدا می نماید و تبدیل به موقعیتی می شود که شخصیت ها در آن متجلی می شوند.

دزدی حرفه ای به نام داگ درگیر رابطه ای عاشقانه با زنی می شود که در بانکی کار می نماید که او سابقا به آن دستبرد زده است. او در حال طرح نقشه ای نو برای سرقت از بانک است و همین موضوع بخشی از تمرکزش را از بین برده است. از سوی دیگر یک افسر پلیس در حال ردگیری سرنخی است که می تواند منجر به دستگیری داگ شود …

1. رفته عزیزم رفته (Gone Baby Gone)

• بازیگران: کیسی افلک، مشل موناهن، مورگان فریمن و ادهریس
• محصول: 2007، آمریکا
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 7.6 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 95٪

مانند فیلم تا شب زنده بمان این یکی هم از روی رمانی به قلم دنیس لهان و به همین نام اقتباس شده است. دنیس لهان همان کسی است که میستیک ریور (Mystic River) را هم نوشته که کلینت استوود فیلم معرکه ای بر اساسش ساخته است. داستان مانند بیشتر آثاری که بن افلک نوشته یا ساخته، در شهر بوستون می گذرد؛ شهری که این کارگردان به خوبی با آن آشنا است. اگر در فیلم شهر این مکان به بخشی جدانشدنی از فیلم تبدیل می شد و هویتی مستقل می یافت، در این جا هم تا حدودی همین کارکرد را دارد. تا آن جا که می توان با اطمینان گفت که اگر افلک داستانش را در شهر دیگری تعریف می کرد احتمالا با فیلمی معمولی طرف می شدیم. به ویژه که تجربه آرگو یا تا شب زنده بمان را هم با خود داریم که ثابت می نماید ورود بن افلک به قلمرو ناشناخته ها می تواند با شکست های سینمایی همراه باشد.

شهر بوستون، زادگاه بن افلک است و او برای ساختن اولین فیلمش به سراغ رمانی رفت که داستانش هم در همین شهر می گذرد. از آن جایی که دنیس لهان رمان درجه یکی با داستانی چفت و بست دار هم نوشته، بخشی از کار بن افلک خود به خود آسان تر شده است. از سوی دیگر افلک به خوبی متوجه شده که داستان رمان دو سر دارد و موضوع فقط پیدا کردن کودکی ربوده شده نیست؛ بلکه داستان زوج درگیر در ماجرا و تاثیر سیاهی پرونده بر روح و روان و رابطه آن ها هم به همین مقدار اهمیت دارد.

نقطه قوت دیگر فیلم که آن را در صدر لیست می نشاند، فضاسازی درست آن است. افلک ابعاد و زوایا شهری که در آن بزرگ شده را به خوب می شناسد و به همین خاطر هم توانسته شیوه زندگی مردم آن جا، به ویژه طبقه کارگر و کم برخوردارش را به خوبی تصویر کند. این موضوع از آن جهت مهم است، که بخشی مهمی از داستان در میان آن ها می گذرد و شخصیت ها در چنین فضایی زندگی می نمایند و در صورت درست ساخته نشدن محیط و مصنوعی جلوه کردنشان، کل اثر در نهایت از دست می رفت.

انتخاب بازیگران فیلم هم عالی است. تا سال 2007 بن افلک توانسته بود که برای خودش نامی در هالیوود دست و پا کند و همین هم موجب شد که بازیگران سرشناس و کاربلدی در اولین تجربه کارگردانی اش مقابل دوربین وی قرار بگیرند. از سوی دیگر این پیچیده ترین فیلم بن افلک هم هست. درست تعیین نیست که چرا پس از این فیلم او دیگر نتوانست از پس ساختن آثاری تو در تو با جهان اخلاقی پیچیده برآید. قطعا بخشی از این موضوع به شیوه فیلم سازی غریزی بن افلک در این فیلم و بخش دیگرش به رمان درجه یک دنیس لهان بازشود.

انجی و پاتریک دو کارآگاه خصوصی و شریک زندگی یکدیگر هستند. آن ها کارآگاهانی هستند که به وسیله خانواده دختری چهار ساله استخدام می شوند تا به پیدا شدن وی یاری نمایند. این دختر آخرین بار به همراه عروسکش دیده شده است و کسی هم از دلیل گم شدنش خبر ندارد. خانواده وی از عملکرد پلیس شهر راضی نیستند و تصور می نمایند که آن ها در این پرونده کار خود را به خوبی انجام نمی دهند. انجی و پاتریک هر چه که بیشتر تحقیق می نمایند، پرونده ابعاد پیچیده تری پیدا می نماید. این در حالی است که تلخی این جستجو به وضوح بر رابطه آن ها هم اثر گذاشته است …

منبع: Taste Of Cinema